પતિ સાથે પ્રથમ મહિલા શાળા શરૂ કરી
સાવિત્રીબાઈ ફુલે જ્યારે 9 વર્ષની હતી ત્યારે તેમના લગ્ન થયા હતા. તેમના લગ્ન જ્યોતિબા ફુલે સાથે થયા હતા, લગ્ન સમયે તેમની ઉંમર 13 વર્ષની હતી. તેણીની તાલીમ પૂર્ણ કર્યા પછી, તેણીએ, તેના પતિ સાથે, 1848 માં પ્રથમ મહિલા શાળા ખોલી. આ પછી તેણે દેશભરમાં અન્ય ઘણી મહિલા શાળાઓ ખોલવામાં મદદ કરી. તેમના કામ માટે બ્રિટિશ ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપની દ્વારા તેમનું સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું.
અહીં જાણો સાવિત્રીબાઈ ફુલે વિશે કેટલીક ખાસ વાતો
આઝાદી પહેલા ભારતમાં મહિલાઓ સાથે ઘણો ભેદભાવ થતો હતો. સમાજમાં દલિતોની સ્થિતિ સારી નહોતી. જો સ્ત્રી દલિત હોત તો આ ભેદભાવ વધુ હતો. જ્યારે સાવિત્રીબાઈ શાળાએ જતી ત્યારે લોકો તેમના પર પથ્થર ફેંકતા હતા. પરંતુ તેણે હિંમત હારી નહીં અને શિક્ષણ મેળવવા માટે સખત સંઘર્ષ કર્યો. સાવિત્રીબાઈ ફુલેનું જીવન મહિલા સશક્તિકરણ માટે સમર્પિત હતું. તેમણે સામાજિક દુષણો સામે જોરદાર અવાજ ઉઠાવ્યો.
જ્યારે તે માત્ર 9 વર્ષની હતી ત્યારે તેના લગ્ન 13 વર્ષના જ્યોતિરાવ ફુલે સાથે થયા હતા. સાવિત્રીબાઈ ફુલેના લગ્ન થયા ત્યારે તેઓ અભણ હતા. અભ્યાસમાં તેમનું સમર્પણ જોઈને, જ્યોતિરાવ ફૂલે પ્રભાવિત થયા અને તેમણે સાવિત્રીબાઈને આગળ ભણાવવાનું નક્કી કર્યું. જ્યોતિરાવ ફૂલે પણ તેમના લગ્ન સમયે ત્રીજા ધોરણના વિદ્યાર્થી હતા, પરંતુ તમામ સામાજિક દુષણોને ધ્યાનમાં લીધા વિના, તેમણે સાવિત્રીબાઈને તેમના અભ્યાસમાં સંપૂર્ણ મદદ કરી. સાવિત્રીબાઈએ અહમદનગર અને પુણેમાં શિક્ષકની તાલીમ લીધી અને શિક્ષિકા બની.
વિધવાઓ માટે આશ્રમ ખોલવામાં આવ્યો
- સાવિત્રીબાઈએ વિધવાઓ માટે આશ્રમ ખોલ્યો. વિધવાઓ ઉપરાંત, તેણીએ નિરાધાર મહિલાઓ, બાળ વિધવાઓ અને તેમના પરિવારો દ્વારા ત્યજી દેવાયેલી મહિલાઓને આશ્રય આપવાનું શરૂ કર્યું. સાવિત્રીબાઈ પણ આશ્રમમાં રહેતી દરેક સ્ત્રી અને છોકરીને ભણાવતા.
- પતિ સાથે મળીને તેણે ‘સત્યશોધક સમાજ’ની સ્થાપના કરી, જે પુરોહિત અને દહેજ વગર લગ્ન કરાવે છે.
- તેમના પતિ જ્યોતિબા ફુલેના મૃત્યુ પછી, જેઓ તે સમયે મહાત્મા ફુલે તરીકે ઓળખાતા હતા, સાવિત્રી ફુલેએ તેમની સંસ્થા સત્યશોધક સમાજનું કાર્ય સંભાળ્યું અને સામાજિક ચેતનાનું કાર્ય કરવાનું ચાલુ રાખ્યું.